Witamina D odgrywa ważną rolę w utrzymaniu zdrowia kości, zapobieganiu osteoporozie i zapobieganiu chorobom układu odpornościowego. Czytaj więc dalej, aby dowiedzieć się więcej na jej temat.
Czym jest witamina D?
Witamina D to związek organiczny należący do grupy steroidów złożonych. Pełni ona ważną funkcję w gospodarce organizmu, regulując procesy metaboliczne i przemianę składników mineralnych. Witamina D działa na organizm na wiele sposobów. Jej główne zadanie to utrzymanie prawidłowego poziomu wapnia i fosforu w surowicy krwi. Głównie witamina D uczestniczy w metabolizmie wapnia i fosforu, które są niezbędne m.in. do mineralizacji kości i zębów.
Dzięki tej funkcji witamina D zapobiega osteoporozie i innych zaburzeniom związanym z nadmierną czy niedostateczną mineralizacją szkieletu. Ponadto witamina D bierze udział w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego, metabolizmie komórkowym, a także prawidłowej pracy mięśni i układu nerwowego.
Gdzie występuje witamina D?
W zależności od źródła dostarczanej do organizmu witamina D może mieć dwie formy:
- Witamina D pochodzenia pokarmowego, dostarczana z produktów spożywczych bogatych w ten składnik odżywczy. Tak jak wspomniano we wcześniejszych paragrafach, należą do nich między innymi: ryby morskie, głównie łosoś i tuńczyk, jaja, produkty mleczne, grzyby oraz niektóre oleje roślinne i zboża.
- Witamina D endogenna, która powstaje wskutek działania promieni słonecznych na skórę. Oznacza to, że nasz organizm jest zdolny syntetyzować witaminę D własnymi siłami, pod wpływem działania światła UVB. Epiderma zawiera bowiem związek cholesterolowy, z którego pod wpływem promieniowania ultrafioletowego przemieniany jest w witaminę D3, czyli witaminę D o pochodzeniu endogennym.
Oba te źródła witaminy D odgrywają równoważną rolę w dostarczaniu tego składnika odżywczego do organizmu człowieka. Kluczowe jest zapewnienie sobie odpowiedniej ilości tego związku, spełniającego swoje liczne, pożyteczne funkcje w metabolizmie.
Na co pomaga witamina D?
Witamina D łączy się z licznymi korzyściami dla zdrowia. Jej najważniejszą rolą jest utrzymywanie prawidłowego stężenia wapnia i fosforu we krwi, które są konieczne do prawidłowego wzrostu kości i zębów. Osoby z niedoborem witaminy D są bardziej podatne na rozwijanie się osteoporozy.
Witamina D aktywnie uczestniczy w procesach zapalnych, działając przeciwzapalnie. Stąd wynika jej pozytywny wpływ na układ odpornościowy oraz zmniejszanie ryzyka zapalenia stawów, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów. Witamina D reguluje ekspresję genów związanych z produkcją cytokin prozapalnych i przeciwzapalnych.
Witamina D poprawia funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego, obniżając ciśnienie krwi i poziom cholesterolu, a także zmniejszając ryzyko miażdżycy i chorób serca. Może też wspomagać leczenie cukrzycy typu 1 i 2, regulując wydzielanie insuliny.
Witamina D może wspomagać funkcjonowanie układu nerwowego oraz zapobiegać depresji. Dzięki działaniu na receptory witaminy D w mózgu korzystnie wpływa na nastrój i pamięć.
Ile jednostek witaminy D należy suplementować?
Zalecana dzienna dawka witaminy D dla ogółu społeczeństwa wynosi od 800 do 2000 j.m. (jednostek międzynarodowych). Takie właśnie dawki powinny zawierać produkty spożywcze, które stanowią jej źródło. Jednak aby zapewnić sobie odpowiedni poziom tego składnika, czasem wymagana jest suplementacja. Optymalne dawki, które mogą być dostarczane jako suplementy diety, wynoszą:
- 2000 j.m. IU (jednostek międzynarodowych) witaminy D na dobę dla ogółu dorosłych,
- 4000-10000 IU/dobę dla osób z niedoborem witaminy D.
Wybierając suplementację, należy jednak pamiętać o indywidualnym doborze dawek witaminy D. Dawki te zależą od wieku, stanu zdrowia, nasłonecznienia i innych czynników. Osoby starsze lub przebywające w pomieszczeniach powinny przyjmować wyższe dawki.
Dawki suplementacyjne powyżej 4000 IU/dzień powinny być stosowane jedynie pod kontrolą lekarza, ze względu na możliwość nadmiaru witaminy D w organizmie. Bardzo wysokie dawki mogą doprowadzić do zatrucia witaminą D.
